Số ca mắc bệnh Sốt xuất huyết đã gia tăng đáng kể trên khắp thế giới từ 505.430 trường hợp vào năm 2000 lên 5,2 triệu vào năm 2019. Trong đó 75% gánh nặng của bệnh tập trung ở khu vực châu Á Thái Bình Dương.Trước nguy cơ lan rộng của dịch sốt xuất huyết, 10 nước thành viên ASEAN và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã thống nhất lấy ngày 15/6 hàng năm là “Ngày ASEAN phòng, chống Sốt xuất huyết” nhằm thu hút sự quan tâm của cộng đồng và vận động các nguồn lực để kiểm soát căn bệnh này.
Ngày ASEAN phòng chống sốt xuất huyết lần thứ 15 (ngày 15/6 hàng năm) Chủ đề: “Chủ động diệt muỗi, diệt lăng quăng – Bảo vệ sức khỏe cộng đồng” trong thời gian qua, với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, các ban ngành, công tác phòng chống sốt xuất huyết tại huyện Chương Mỹ đã thu được những thành quả đáng khích lệ. Hiện đang bắt đầu vào thời điểm mùa dịch, số ca mắc sốt xuất huyết Dengue (SXHD) hàng năm có xu hướng tăng cao nhất từ tháng 5 đến tháng 11 nên công tác chủ động triển khai các biện pháp phòng chống trước mùa dịch rất quan trọng. Tại huyện Chương Mỹ từ đầu năm 2025 đến nay, ghi nhận 14 ca mắc giảm 24 trường hợp so với năm 2024 chưa có trường hợp tử vong; Dự báo trong thời gian sắp tới, tình hình dịch bệnh sốt xuất huyết sẽ còn diễn biến theo chiều hướng tăng dần về số ca mắc và số ổ dịch. Để chủ động, tích cực thực hiện các biện pháp phòng chống. Bên cạnh sự cố gắng nỗ lực của ngành y tế và các cấp chính quyền, người dân cần nâng cao ý thức để phòng bệnh cho bản thân:
1. Bệnh Sốt xuất huyết là gì:
Sốt xuất huyết Dengue là bệnh truyền nhiễm do virus Dengue gây nên. Virus truyền từ người bệnh sang người lành do muỗi đốt. Muỗi Aedes Aegypti là trung gian truyền bệnh chủ yếu. Bệnh xảy ra quanh năm, thường gia tăng vào mùa mưa. Bệnh gặp ở cả trẻ em và người lớn. Đặc điểm của sốt xuất huyết Dengue là sốt, xuất huyết và thoát huyết tương, có thể dẫn đến sốc giảm thể tích tuần hoàn, rối loạn đông máu, suy tạng, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời dễ dẫn đến tử vong.
2. Đường lây:
Bệnh sốt xuất huyết lây do muỗi vằn đốt hút máu người bệnh truyền sang người lành. Muỗi vằn thích đẻ trứng vào các dụng cụ chứa nước, các đồ vật có nước đọng trong và xung quanh nhà như bể nước, lọ hoa, chậu cản có nước,…
3. Sự nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết:
- Bệnh sốt xuất huyết do vi rút Dengue gây ra với 4 tuýp gây bệnh. Do miễn dịch được tạo thành sau khi mắc bệnh chỉ có tính đặc hiệu đối với từng tuýp cho nên có thể mắc bệnh sốt xuất huyết lần thứ 2 hoặc thứ 3 bởi những tuýp khác nhau.
4. Đặc điểm của muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết:
- Muỗi có màu đen, thân và chân có những đốm trắng thường được gọi là muỗi vằn.
- Muỗi vằn cái đốt người vào ban ngày, đốt mạnh nhất là vào sáng sớm và chiều tối. Muỗi vằn thường trú đậu ở các góc tối trong nhà, trên quần áo, chăn màn, dây phơi và các đồ dùng trong nhà. Muỗi vằn đẻ trứng, sinh sản ở các ao, vũng nước hoặc các dụng cụ chứa nước sạch ở trong và xung quanh nhà như bể nước, chum, vại, lu, giếng nước, hốc cây,... các đồ vật hoặc đồ phế thải có chứa nước như lọ hoa, bát nước kê chạn, lốp xe, vỏ dừa,... Muỗi vằn phát triển mạnh vào mùa mưa, khi nhiệt độ trung bình hàng tháng vượt trên 20ºC.
5. Biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết:
Sốt xuất huyết thể nhẹ:
- Sốt cao đột ngột trên 38ºC, kéo dài 2-7 ngày. Đau nhiều vùng trán và đau sau nhãn cầu. Có thể có dấu hiệu xuất huyết dưới da. Không kèm theo ho và sổ mũi.
- Sốt xuất huyết thể nặng kèm theo các dấu hiệu: Chấm xuất huyết ngoài da, chảy máu chân răng, vết bầm chỗ tiêm, nôn ra máu, đi ngoài phân đen, Đau bụng, chân tay lạnh, vật vã, hốt hoảng,…
6. Những ai dễ mắc sốt xuất huyết: Mọi người đều có thể bị sốt xuất huyết nếu bị muỗi vằn hút máu người bệnh truyền cho.
7. Làm gì khi nghi ngờ bị sốt xuất huyết:
- Đưa ngay người bệnh đến cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán và điều trị kịp thời, các trường hợp nhẹ có thể chăm sóc tại nhà. Nằm nghỉ tại nhà, hạn chế đi lại.
- Ăn nhẹ: cháo, súp, sữa. Uống nhiều nước, dung dịch Ozerol, nước trái cây.
- Hạ nhiệt bằng thuốc Paracetamon, chườm ấm vào trán, hố nách, vùng bẹn. Tuyệt đối không cho người bệnh uống Aspirin để hạ sốt.
- Nằm màn để tránh muỗi đốt làm lây truyền bệnh.
8. Điều trị sốt xuất huyết
- Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu của bệnh sốt xuất huyết. Việc sử dụng thuốc người bệnh cần được bác sĩ thăm khám và chỉ định cụ thể không tự ý mua thuốc về uống.
- Bệnh nhân nên ăn lỏng, dễ tiêu như cơm nhão, cháo, súp. Tránh ăn những thức ăn quá nhiều dầu mỡ sẽ thấy đầy bụng khó tiêu.
- Bệnh nhân cần tái khám hàng ngày, tuân thủ thực hiện các lời dặn của bác sĩ, không nên tự ý ngừng tái khám, vì có những trường hợp bệnh nhân hết sốt là biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết đang trở nặng.
- Có 5 dấu hiệu trở nặng cần nhận biết sớm để đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay: Lừ đừ, li bì hoặc bứt rứt, nôn nhiều, đau bụng nhiều, xuất huyết, tay chân lạnh.
9. Các biện pháp phòng chống dịch:
Không để muỗi vằn sản sinh ra bọ gậy:
- Thả cá vào bể nước. Dùng nắp đậy kín bể chứa nước tránh mỗi vằn đẻ.
- Không để nước đọng trong các vật dụng và đồ thải bỏ.
- Bỏ đầy cát vào lọ nước trồng cây phát lộc, cây vạn niên thanh để tránh bọ gậy, muỗi vằn. Thả Abate (thuốc diệt bọ gây) vào nơi nước đọng.
Tránh muỗi đốt bằng cách:
- Ngủ màn kể cả ban ngày. Dùng rèm chống muỗi.
- Dùng hương muỗi bình xịt, máy diệt muỗi.
Những điều gia đình cần làm khi y tế đến phun hóa chất diệt muỗi.
- Trước phun: Đậy kín thức ăn, vật dụng sinh hoạt hằng ngày. Bảo vệ chim, cá cảnh, vật nuôi… Sơ tán người ra khỏi nhà.
Sau phun:
+ Nên đóng kín các cửa khoảng 30 phút.
+ Sau đó mở cửa, bật quạt sau 20 phút rồi hãy vào nhà.
+ Rửa lại cốc chén bát đĩa, đồ sinh hoạt hàng ngày.
Vì sức khỏe của trẻ, mỗi gia đình và của cả cộng đồng. Trung tâm y tế huyện Chương Mỹ kêu gọi tất cả mọi người hãy quan tâm thực hiện tốt các biện pháp phòng chống bệnh sốt xuất huyết với khẩu hiệu: “ Không có lăng quăng, không có bọ gậy, không có muỗi vằn, không có sốt xuất huyết”./.
Trung tâm y tế huyện Chương Mỹ - Hà Nội
